Kosova dhuron 2022: Raporti mbi gjendjen e filantropisë

Trendet e dhurimit kanë pësuar luhatje, herëpashere me rritje të ndjeshme. Këto goditje mund t'u atribuohen krizave humanitare, si tërmeti i vitit 2019 në Shqipëri dhe pandemia KOVID-19 e vitit 2020. Viti 2020 pa nivelin më të lartë të dhurimit, i ndjekur nga një rënie në vitin 2021.

 

Megjithatë, një rritje e konsiderueshme e dhurimit u vu re në vitin 2022. Kjo rritje në filantropi është fokusuar kryesisht në përpjekjet për lehtësimin e varfërisë. Ne besojmë se arsyeja për këtë mund të jenë trendet negative ekonomike, duke përfshirë parashikimet më të ulëta të PBB-së për vitin 2022 dhe inflacionin e lartë. 

Kjo shënoi një rritje prej 33% krahasuar me vlerën e donacioneve të regjistruara në vitin 2021. Duke përjashtuar dhënien e ndihmës për COVID-19 në vitin 2020, si vlera e regjistruar ashtu edhe numri i donacioneve arritën nivelin më të lartë të regjistruar në Kosovë që kur Catalyst Balkans filloi të ndjekë filantropinë në 2013. Vlera e regjistruar e dhurimit ishte 1.9 euro për banor të popullsisë së Kosovës.

Dhurimi për lehtësimin e varfërisë doli si shkaku më i shpeshtë për të cilin donatorët dhuruan në vitin 2022 – duke u rritur nga 13.2% e të gjitha donacioneve në vitin 2021 në 55.9% të donacioneve të përgjithshme në 2022. Fushat e tjera kryesore në vitin 2022 përfshinin kujdesin shëndetësor (10.5%), mbështetjen e grupeve të margjinalizuara (9.2%) dhe arsimin (8.5%). Dhurimi sezonal përbën 11.7% të të gjithë donacioneve.

Donacionet që kanë pasur qëllim lehtësimin e varfërisë u fokusuan kryesisht në mbështetjen e njëhershme humanitare, siç janë pako ushqimore dhe sigurimi i banesave individuale për qytetarët me status të dobët social. 

Ndërsa dhurimi i donatorëve nga diaspora është i shpërndarë në të gjitha kategoritë e donatorëve, donacionet e ardhura nga diaspora në vitin 2022 arritën në 18.3% të të gjitha donacioneve. 

Organizatat e shoqërisë civile në vitin 2022 dolën si përfituesit më të shpeshtë të donacioneve (53.6% në vitin 2022; 25.2% në vitin 2021) duke ndryshuar vendet me individët dhe familjet, të cilët ishin kategoritë kryesore të pranuesve në vitin 2021 (39.3% në vitin 2022; 54.1% në vitn 2021). Kjo çoi në ndryshim në trend të disa viteve të mëparshme, kur shumica e donacioneve u ishin dhënë drejtpërdrejt individëve dhe familjeve në nevojë.

Donacionet e drejtuara nëpërmjet institucioneve të qeverisjes lokale/qendrore dhe institucioneve publike mblodhën një numër më të vogël donacionesh në vitin 2022.

Personat me nevoja ekonomike ishin grupi i përfituesve përfundimtarë më shpesh i mbështetur nga komuniteti filantropik në Kosovë në vitin 2022, duke përbërë më shumë se 65.4% të të gjitha donacioneve të regjistruara. Kjo përqindje e madhe lidhet me numrin e lartë të fushatave të organizara me qëllim të lehtësimit të varfërisë gjatë vitit 2022.

 

Krahasuar me vitin 2021, rritja e përqindjes së rasteve të dhurimit drejtuar njerëzve në nevojë ekonomike u shoqërua me një ulje të donacioneve në dobi të popullsisë së komuniteteve të veçanta lokale.

Kur analizon përdorimin e donacioneve nga pranuesit, Catalyst Balkans e kategorizon dhurimin bazuar në efektet e synuara: për të mbështetur nevojat e njëhershme humanitare ose për të adresuar nevojat strategjike që kanë një ndikim afatgjatë.

 

Në vitin 2022, pas një trendi në dhurim të fokusuar më shumë në nevojat strategjike në vitet e mëparshme, ndodhi një kthim i ndjeshëm drejt dhurimit me fokus humanitar, me 81.3% të të gjithë donacioneve. Kjo ishte përqindja më e lartë e dhurimit për efekte afatshkurtra të regjistruara nga Catalyst që nga fillimi i gjurmimit në vitin 2013. Ky ndryshim i trendit është kryesisht për shkak të një përqendrimi të lartë të donacioneve të bëra për qëllime të lehtësimit të varfërisë në vitin 2022.